Kürasyon

Küratörler The Graph’in merkeziyetsiz ekonomisi için kritik öneme sahiptir. Web3 ekosistemi hakkındaki bilgilerini kullanarak, The Graph Ağı tarafından endekslenmesi gereken subgraph’leri değerlendirir ve bunlara sinyal verirler. Küratörler Graph Gezgini aracılığıyla ağ verilerini inceleyerek sinyal verip vermeme kararını alır. The Graph Ağı, iyi kaliteye sahip subgraph’lere sinyal veren küratörleri, bu subgraph’lerin ürettiği sorgu ücretlerinden bir pay ile ödüllendirir. Sinyallenen GRT miktarı endeksleyiciler için hangi subgraph’leri endeksleyeceklerini belirlerken önemli bir faktördür.

Sinyal Verme, The Graph Ağı için Ne Anlama Geliyor?

Bir subgraph’in tüketiciler tarafından sorgulanabilmesi için subgraph önce endekslenmelidir. İşte burada kürasyon devreye girer. Endeksleyicilerin kaliteli subgraph’lerden kayda değer sorgu ücretleri kazanabilmesi için hangi subgraph’leri endeksleyeceklerini bilmeleri gerekir. Küratörler bir subgraph’e sinyal verdiğinde bu, endeksleyicilere o subgraph’in talep gördüğünü ve yeterli kaliteye sahip olduğunu gösterir.

Küratörler, The Graph ağını verimli hale getirirler. Sinyalleme, Küratörlerin Endeksleyicilere hangi subgraph’in endekslenmeye uygun olduğunu bildirmelerini sağlayan süreçtir. Endeksleyiciler, bir Küratörden gelen sinyale güvenebilir çünkü sinyalleme sırasında, Küratörler subgraph için bir kürasyon payı üretir. Bu da onları subgraph’in sağladığı gelecekteki sorgu ücretlerinin bir kısmına hak sahibi kılar.

Küratör sinyalleri, Graph Kürasyon Payları (Graph Curation Shares - GCS) olarak adlandırılan ERC20 token ile temsil edilir. Daha fazla sorgu ücreti kazanmak isteyenler, GRT’lerini ağ için güçlü bir ücret akışı yaratacağını öngördükleri subgraph’lere sinyal vermelidir. Küratörler kötü davranışları nedeniyle cezalandırılmaz (slashing uygulanmaz), ancak ağın bütünlüğüne zarar verebilecek kötü kararları caydırmak için bir depozito vergisi bulunur. Düşük kaliteli bir subgraph üzerinde kürasyon yapan Küratörler, daha az sorgu olduğu ya da daha az Endeksleyici tarafından işlendiği için daha az sorgu ücreti kazanır.

Sunrise Yükseltme Endeksleyici tüm subgraph’lerin endekslenmesini sağlar. Belirli bir subgraph’e GRT sinyallenmesi o subgraph’e daha fazla endeksleyici çeker. Kürasyon yoluyla ek Endeksleyicilerin teşvik edilmesi, sorgu hizmetinin kalitesini artırmayı amaçlar ve ağ erişilebilirliğini artırarak gecikmeyi azaltır.

Sinyal verirken, Küratörler belirli bir subgraph sürümüne sinyal vermeyi veya otomatik geçiş (auto-migrate) özelliğini kullanmayı seçebilirler. Eğer otomatik geçiş özelliğini kullanarak sinyal verirlerse, bir küratörün payları her zaman geliştirici tarafından yayımlanan en son sürüme göre güncellenir. Bunun yerine belirli bir sürüme sinyal vermeyi seçerlerse, paylar her zaman bu belirli sürümdeki haliyle kalır.

Hizmet kalitenizi artırmak için kürasyon konusunda yardıma ihtiyacınız varsa, lütfen Edge & Node ekibine support@thegraph.zendesk.com⁠ adresinden bir talep gönderin ve yardıma ihtiyacınız olan subgraph’leri belirtin.

Endeksleyiciler, Graph Gezgini’nde gördükleri kürasyon sinyallerine dayanarak endeksleyecekleri subgraph’leri bulabilirler (aşağıdaki ekran görüntüsüne bakın).

Nasıl Sinyal Verilir

Graph Gezgini’ndeki Küratör sekmesi içinde, küratörler ağ istatistiklerine dayalı olarak belirli subgraph’lere sinyal verip kaldırabilecekler. Bunu Graph Gezgini’nde nasıl yapacağınıza dair adım adım bir genel bakış için, buraya tıklayın.

Bir küratör, belirli bir subgraph sürümü üzerinde sinyal vermeyi seçebilir veya sinyalinin otomatik olarak o subgraph’in en yeni üretim sürümüne taşınmasını tercih edebilir. Her iki strateji de geçerli olup kendi avantaj ve dezavantajlarına sahiptir.

Belirli bir sürüme sinyal vermek, özellikle bir subgraph birden fazla dapp tarafından kullanıldığında faydalıdır. Bir dapp, subgraph’ini yeni özelliklerle düzenli olarak güncellemek isteyebilir. Diğer bir dapp ise daha eski, iyi test edilmiş bir subgraph sürümünü kullanmayı tercih edebilir. İlk kürasyon sırasında, %1’lik standart bir vergi alınır.

Sinyalinizin otomatik olarak en yeni üretim sürümüne geçiş yapması, sorgu ücretlerini biriktirmeye devam etmenizi sağlamak açısından değerli olabilir. Her kürasyon yaptığınızda %1’lik bir kürasyon vergisi uygulanır. Ayrıca her geçişte %0,5’lik bir kürasyon vergisi ödersiniz. Subgraph geliştiricilerinin sık sık yeni sürümler yayımlaması teşvik edilmez - geliştiriciler otomatik olarak taşınan tüm kürasyon payları için %0,5 kürasyon vergisi ödemek zorundadırlar.

GRT’nizi Çekme

Küratörler, sinyal verdikleri GRT’yi istedikleri zaman çekme seçeneğine sahiptir.

Yetkilendirme sürecinden farklı olarak, sinyal verdiğiniz GRT’yi çekmeye karar verirseniz bir bekleme süresiyle karşılaşmazsınız ve (%1 kürasyon vergisi düşüldükten sonra) toplam miktarı alırsınız.

Bir küratör sinyalini çektikten sonra, endeksleyiciler aktif olarak sinyal verilmiş GRT olmasa bile subgraph’i endekslemeye devam etmeyi seçebilirler.

Ancak, küratörlerin sinyal verdikleri GRT’yi yerinde bırakmaları tavsiye edilir; bu yalnızca sorgu ücretlerinden pay almak için değil, aynı zamanda subgraph’in güvenilirliğini ve kesintisiz çalışmasını sağlamak için de önemlidir.

Riskler

1. The Graph üzerindeki sorgu pazarı henüz nispeten yenidir ve erken aşama piyasa dinamikleri nedeniyle %APY’nin beklediğinizden daha düşük olması riski mevcuttur.
2. Kürasyon Ücreti - Bir küratör bir subgraph’e GRT ile sinyal verdiğinde, %1’lik bir kürasyon vergisine tabi olur. Bu ücret yakılır.
3. (Ethereum only) When curators burn their shares to withdraw GRT, the GRT valuation of the remaining shares will be reduced. Be aware that in some cases, curators may decide to burn their shares all at once. This situation may be common if a dapp developer stops versioning/improving and querying their subgraph or if a subgraph fails. As a result, remaining curators might only be able to withdraw a fraction of their initial GRT. For a network role with a lower risk profile, see Delegators.
4. Bir subgraph, bir hata nedeniyle başarısız olabilir. Başarısız subgraph sorgu ücreti biriktirmez. Bu sebeple, geliştiricinin hatayı düzeltip yeni bir sürüm dağıtmasını beklemeniz gerekecektir.
   • Eğer bir subgraph’in en yeni sürümüne aboneyseniz, paylarınız otomatik olarak o yeni sürüme geçecektir. Bu geçiş sırasında %0,5’lik bir kürasyon vergisi uygulanır.
   • Belirli bir subgraph sürümüne sinyal verdiyseniz ve bu sürüm başarısız olduysa, kürasyon paylarınızı manuel olarak yakmanız gerekir. Daha sonra yeni subgraph sürümüne sinyal verebilirsiniz; bu işlem sırasında %1’lik bir kürasyon vergisi uygulanır.

Kürasyon Hakkında SSS

1. Küratörler, sorgu ücretlerinin yüzde kaçını kazanır?

Bir subgraph’e sinyal vererek, subgraph’in ürettiği tüm sorgu ücretlerinden pay alırsınız. Tüm sorgu ücretlerinin %10’u, kürasyon paylarına orantılı olarak Küratörlere gider. Bu %10’luk oran yönetişime tabidir (yani yönetişim kararlarıyla değiştirilebilir).

2. Sinyal vereceğim subgraph’lerin hangilerinin yüksek kaliteli olduğunu nasıl belirlerim?

Yüksek kaliteli subgraph’leri bulmak karmaşık bir iştir. Ancak bu duruma farklı şekillerde yaklaşılabilir. Bir Küratör olarak, sorgu hacmi oluşturan güvenilir subgraph’ler aramak istersiniz. Güvenilir bir subgraph; tamamlanmış, doğru ve bir dapp’in veri ihtiyaçlarını destekliyorsa değerli olabilir. Kötü tasarlanmış bir subgraph’in revize edilmesi veya yeniden yayımlanması gerekebilir ve ileride hata alıp çalışmayı durdurabilir. Küratörler için bir subgraph’in değerli olup olmadığını değerlendirmek için subgraph’in mimarisini veya kodunu gözden geçirmesi önemlidir. Sonuç olarak:

• Küratörler, bir ağ hakkındaki bilgilerini kullanarak, belirli bir subgraph’in gelecekte daha yüksek veya daha düşük sorgu hacmi oluşturma olasılığını tahmin etmeye çalışabilirler.
• Küratörler Graph Gezgini üzerinden erişilebilen metrikleri de anlamalıdır. Geçmiş sorgu hacmi ve subgraph geliştiricisinin kim olduğu gibi metrikler, bir subgraph’in sinyal vermeye değer olup olmadığını belirlemekte yardımcı olabilir.

3. Bir subgraph’ı güncellemenin maliyeti nedir?

Kürasyon paylarınızı yeni bir subgraph sürümüne taşımak %1’lik bir kürasyon vergisine tabidir. Küratörler, bir subgraph’in en yeni sürümüne abone olmayı tercih edebilir. Küratör payları otomatik olarak yeni bir sürüme taşındığında, Küratörler ayrıca kürasyon vergisinin yarısını (yani %0,5) öderler. Çünkü subgraph’lerin yükseltilmesi, zincir üzerinde gerçekleşen ve dolayısıyla gaz harcamayı gerektiren bir eylemdir.

4. Subgraph’ımı ne sıklıkla güncelleyebilirim?

Subgraph’ınızı çok sık güncellememeniz önerilir. Daha fazla ayrıntı için yukarıdaki soruya bakın.

5. Kürasyon paylarımı satabilir miyim?

Kürasyon payları, tanıdık olabileceğiniz diğer ERC20 token’ları gibi “satın alınamaz” veya “satılamaz.” Sadece basılabilir (oluşturulabilir) veya yakılabilir (yok edilebilir).

Arbitrum’da bir Küratör olarak başlangıçta yatırdığınız GRT’yi (vergi düşüldükten sonra) geri almanız garanti edilir.

6. Kürasyon hibesi için uygun muyum?

Kürasyon hibeleri, bireysel olarak vaka bazında değerlendirilir. Kürasyon konusunda yardıma ihtiyacınız varsa, lütfen support@thegraph.zendesk.com⁠ adresine bir talep gönderin.

Kafanız hala karışık mı? Aşağıdaki Kürasyon video rehberimizi inceleyin: